In 1999 reisde Javier Zamora als negenjarige jongen zijn ouders achterna naar California. Zijn ouders waren El Salvador eerder ontvlucht vanwege de langjarige burgeroorlog. Ik heb zelf in 1978 en ’79 het begin van die oorlog meegemaakt die tot 1992 duurde. In 1999 vonden de ouders van Javier hem oud genoeg om de oversteek te wagen. Die tocht zou tien weken duren en veel ontberingen, geweld en bedrog met zich meebrengen. Maar ook vriendschap. Javier begroef de herinnering aan die tocht ergens diep in zijn systeem. Pas 2019 durfde hij met behulp van zijn therapeut en zijn vrouw terug te kijken naar die tijd. Dat terugkijken is dit boek geworden. Een uitgebreid verslag van een lange reis door de ogen van een negenjarige.

Het verhaal laat de gevaren zien van de migratie naar de hemel van De Verenigde Staten. Dat het daarna ook niet vanzelf gaat bleek, hij kreeg pas in 2019 een green cars en was niet langer een ongedocumenteerde.

Zeer lezenswaardige non-fictie.

Het boek is oorspronkelijk in het Engels geschreven, wel staan er veel Spaanstalige woorden en zinnen in die onvertaalde blijven. Er is ook geen verklarende bijlage. Ik neem aan dat dat in de oorspronkelijke uitgave ook zo was en dat er een bedoeling achter zit die ik evenwel niet heb kunnen achterhalen. Ik spreek toevallig Spaans en ken een deel van de streken waar de tocht doorheen voert, maar voor iemand di dat niet kan staan er veel onbegrijpelijke woorden.

Solito door Javier Zamora, oorspronkelijke titel Solito, vertaald uit het Engels door Lidwien Biekmann en Koos Mebius, uitegeven door Ambo | Anthos, Amsterdam op 25 augustus 2023