Een essay van Orwell uit 1945 met een inleidend essay door Bas Heijne. Ik las eerst Orwell en daarna Heijne, ook al suggereert de samenstelling van het boekje dat dat andersom moet.
Het nationalisme waar Orwell is niet het patriotisme dat inderdaad met een natiestaat te meken heeft, maar het nationalisme van de wij-groep waar iemand toe behoort en waarvan hij on alle opzichten de positieve kanten ziet. Orwell noemt een aantal vormen, onder andere communisme. Politiek katholicisme, zionisme, klassegevoel, pacifisme en antisemitisme. Dat alles natuurlijk in de context van zijn tijd en zijn waarneming. In het huidige tijdgewricht kan je er nog wel een paar aan toevoegen. In de laatste alinea: Het gaat er in de eerste plaats om te ontdekken wie je werkelijk bent en wat je zelf werkelijk voelt, en vervolgens rekening te houden met je eigen vooringenomenheid, die je niet kunt vermijden. En na wat voorbeelden concludeer: Maar je kunt tenminste erkennen dat je ze hebt, en voorkomen dat ze je denkvermogen verpesten. Voor velen van ons een schier onmogelijke opgave
Bas Heijne plaats Orwell in z’n tijd, duidt deels zijn andere werk en gaat in op de kern van de boodschap van Orwell.
Belangrijke essays.
Over nationalisme door George Orwell, uitgegeven in oktober 1945, vertaald door Thomas Heij en uitgegeven door ISVW uitgevers in 2011. Het Essay van Bas Heijne samen met de vertaling van het essay van Orwell is uitgegeven door Prometheus te Amsterdam op 3 november 2023