Gehinderd door een peesontsteking ben ik verstoken van verse boeken en lees een paar boeken uit de resten van mijn boekenkast. Echt verstoken van verse boeken ben ik natuurlijk nooit. Wat dacht je van de eerste drie delen van de dagboeken van Han Voskuil bijvoorbeeld. Zoals ik destijds het Het bureau verslonden had en nu uitkeek naar het feest van de dagboeken. Ik kom niet door het eerste deel heen. Daarna wordt het beter, hoor en lees ik, maar het lukt me nu even niet.
Gelukkig kwam ik een ongelezen pareltje tegen: Tuin aan zee van Mercè Rodoreda. Haar beroemde Colometa heb ik een paar jaar geleden gelezen en toen waarschijnlijk ook dit boek gekocht.
In zes zomers zien we wat er gebeurt met een rijke Barcelonese familie die zomert in een prachtige villa aan de Costa Brava. Het verhaal wordt verteld door de anonieme tuinman die Francesc overneemt als hij de villa koopt. Voor de tuinman is het zijn derde baas, hij woont al jaren in een huisje op het land van de villa. Francesc, steenrijk, trouwt met Rosamaria, een arm meisje uit dezelfde buurt in Barcelona. Rosamaria maakt het daarvoor uit met haar buurjongen, jeugdvriend en eerste liefde Eugeni, ze ziet geen toekomst als naaister … Eugeni blijft met een gebroken hart achter. De eerste zomers zijn vol met vrienden en vrolijk en druk. Dan koopt meneer Bellom het terrein naast de villa en laat er een grote villa bouwen voor zijn dochter en schoonzoon. Een paar jaar later als die villa klaar is komt hij er met z’n dochter en schoonzoon Eugeni wonen. De complicaties zijn niet van de lucht in de jaren daarna. De tuinman moet het hebben van wat hij zelf ziet en hoort en wat het personeel van de villa fragmentarisch aan hem vertelt. Het eindigt na zes zomers, na een drama, de villa wordt verkocht en de inmiddels oudere tuinman mag hopen dat de nieuwe eigenaren hem ook willen hebben.
Bovenstaande doet in het geheel geen recht aan de rijkdom aan relaties, intriges, dram, misverstanden en ruzies die er in die zes zomers plaatsvinden, geweldig. In de winters is de villa leeg en waakt de tuinman over huis en tuin.
Heel herkenbaar, hele Barcelonese families die drie maanden naar de kust gaan in de zomer, herkenbaar de vochtvlekken in de appartementen in de stad, herkenbaar hoe de rijken omgaan met hun personeel, herkenbaar die parallelle werelden die naast en toch door elkaar lopen.
Een geweldig boek, een prachtig tijdsbeeld en zeker de moeite waard om nog wat te lezen over het leven van de auteur.
Tuin aan zee door Mercè Rodoreda, vertaald uit het Catalaans door Frans Oosterholt, uitgegeven door Menken Kasander & Wigman te Leiden op 23 oktober 2014
(niet meer nieuw leverbaar helaas, vast nog wel tweedehands)
