Toen ik in de hoofdstad van El Salvador woonde was Romero daar aartsbisschop. Vandaag lees ik dat het proces dat uiteindelijk moet leiden tot de heiligverklaring van Óscar Romero heropend is. Op instigatie van de Argentijnse paus nota bene, die ook het proces van de heiligverklaring van Johannes Paulus II wil bespoedigen. Het proces voor Romero was gestart in 1990, maar in de ultra behoudende en bureaucratische curie gesmoord. Bevrijdingstheologie is daar een vies woord.

Nu alom geprezen, als beschermer van de armen en als mede-initiatiefnemer van die bevrijdingstheologie, is Romero jarenlang verguisd en gemarginaliseerd door de romaanse curie. Aangevallen, letterlijk en figuurlijk, door de lokale conservatieve katholieke machthebbers is hij uiteindelijk in 1980 vermoord. Door een doodseskader. Dat waren gebruikelijke verschijnselen in de rechts conservatieve militaire dictaturen destijds, die doodseskaders. Toen zagen conservatieve katholieke machthebbers niet in dat je met geweld geen toekomst hebt. Volgens mij zien ze dat nog steeds niet in, maar ogenschijnlijk zijn ze iets minder machthebber geworden.

De tijden zijn veranderd. De katholieke kerk is nu aangeland waar de maatschappij in de westerse wereld in de jaren zestig was. Met een paus die ondanks een omstreden verleden omarmd wordt als ware hij de verlosser zelf. Het opkomen voor de minderbedeelden is het nieuwe credo van de kerk van de Argentijnse paus. Wij zijn inmiddels bezig Fort Europa dicht te timmeren voor economische vluchtelingen terwijl de kerk de armen ontdekt. Maar die armen waren er al sinds jaar en dag en zij hebben al jaren geleden ontdekt dat je voor echt economische vooruitgang niet welkom bent in Europa.

Toen ik in San Salvador woonde was er armoede en geweld. Overal waren militairen, er was zichtbare repressie, de mensen liepen met gebogen hoofden op straat. Romero was sociaal bewogen maar katholiek conservatief. Ik versta dat laatste als celibatair tegenstander van echtscheiding, abortus.  Homo’s bestonden niet in die tijd, zichtbaar noch officieel, het homohuwelijk was er zelfs in Nederland niet.

Hij nam het op voor de armen en moest het met de dood bekopen.