In Brazilië werken ongeveer 22 miljoen mensen in de huishouding, dat is rond de 11% van de totale bevolking en rond de 20% van de actieve bevolking (dat laatste is een zeer grove schatting). Een derde van die 22 miljoen mensen doet dat wit, de rest zwart. Het merendeel van die mensen is zwart (lees gekleurd, niet blank).

wielen

Jarenlang is er een strijd gaande om het werk van mensen in de huishouding zo veel mogelijk te legaliseren en die mensen ook rechten en bescherming te geven. Al maanden gaat er een wetsontwerp heen en weer tussen senaat, huis van afgevaardigden en de regering en nog steeds is er geen overeenstemming. De arbeidsvoorwaarden voor deze enorme groep werkers zullen anders zijn dan bijvoorbeeld in de industrie. De werktijden zijn anders, het ontslagrecht en de ontslagvergoeding zijn anders. Vele wielen worden er opnieuw uitgevonden omdat iedereen hier een mening over heeft. In wezen is het geen wetgeving maar een soort cao, niet tot stand gekomen in overleg tussen werkgevers en werknemers, die zijn in deze branche amper georganiseerd, maar uiteindelijk opgelegd door politici.

Helpt het?

De echte vraag is natuurlijk of wetgeving ook het aantal zwartwerkers terug zal dringen in de sector. Belangrijke rol hierbij speelt dat de kosten voor de werkgever ongeveer 20% omhoog gaan, dat is voor velen een flinke barrière denk ik. In Nederland is het grootste deel het huishoudelijk werk ook zwart, zeker als het gaat over parttime schoonmaakwerk. In Brazilië zijn juist heel veel werknemers in de huishouding fulltime in dienst. Dat gaat door de legalisering en de grotere middenklasse ook veranderen. Daar is geen financiële ruimte voor personeel in vaste dienst. De beroepsgroep zal kleiner worden uiteindelijk, maar nog steeds met een hoog percentage zwartwerkers.

Hoe lang nog?

Hoe lang dit proces zal duren weet ik niet, het zal langzaam gaan, want huishoudelijk personeel zit in het systeem ingebakken, zowel bij werkgevers als werknemers. De bouw van huizen, zelfs van kleine appartementen, is er op ingericht. Er is altijd een slaapkamer met douche voor de hulp, meestal naast de wastobbe en de drooglijnen en een aparte achteringang voor het personeel

Braziliaanse oplossing

Honderd jaar geleden waren er ook nog “dienstjes” in Nederland, Misschien duurt het nog wel honderd jaar voordat de hulp in Brazilië verdwenen is, misschien komt er een Braziliaanse oplossing waarbij er formeel geen hulp meer is maar nog steeds 10% van de bevolking in de huishouding werkt.