Op de site van de Guatamalteekse krant La Hora staan vandaag op de homepage een paar filmpjes van overvallen in een bus, gefilmd met de camera die blijkbaar in die bussen hangt. In het ergste geval is de camera vanuit de chauffeur het gangpad  in gericht. Na wat haltes en in en uitstappende mensen staan ineens mensen op het voorste en achterste bankje op. De man van het voorste bankje, met capuchon over het hoofd, weet waar de camera hangt en bedekt die. Net niet goed genoeg, je kan zien dat de mannen de rijen stoeltjes aflopen. Gek genoeg rijdt de bus gewoon door. Het filmpje stopt voordat de gebeurtenis is afgelopen.
Op het tweede filmpje is de camera vanuit de chauffeur naar de deur aan de voorkant van de bus gericht. De deur blijft open en er hangt een man in de deur die steeds uitstapt bij iedere stop, mensen in en uit laat en weer in de deur gaat hangen. Dat van die mannetjes in de deuren van bussen kan ik me nog goed herinneren, niet alleen van Guatamala, maar ook van El Salvador, Venezuela en Colombia. Op een gegeven moment stopt de bus en komt er een jongen in een wit T-shirt in beeld. Hij grijpt de man in de deur bij de keel en richt een pistool op zijn voorhoofd. De man in de deur grijp in zijn zak en geeft iets aan de jongen. Terwijl hij de man vasthoudt richt hij het pistool op de chauffeur. Even later komt er een tweede man met pistool in beeld. 
Ze stappen uit en de bus rijdt door. Het filmpje gaat dan nog even verder: de bus rijdt door alsof er niets gebeurd is. Er stappen mensen in en uit. Een man die naast de chauffeur gaat staan en veel praat is het enige merkbare verschil tussen voor en na de overval. Er wordt niet gestopt, er heerst geen paniek en er wordt geen politie bij gehaald. Het leven lijkt niet veranderd door dit geweld,  het geweld hoort bij het leven, is er onderdeel van.
Wat dat betreft lijkt er niet veel te zijn veranderd in de afgelopen dertig jaar. Guatemala nog steeds een arm en gewelddadig land. Toch zie je op de voorpagina van zo’n krant wel veranderingen natuurlijk. Ten eerste het filmpje, dat was dertig jaar geleden technisch niet mogelijk geweest. Verder staat er berichtgeving over de rechtszaak tegen Ríos Montt, dictator aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dat heeft ook dertig jaar geduurd om deze, door Amerikaanse evangelisten en de CIA gesteunde wreedaard, in staat van beschuldiging te stellen. Het is bovendien nog maar de vraag of de man veroordeeld zal worden. Tienduizenden Maya’s zijn er in die periode verwoord, maar ja, dat was en is het arme en monddode deel van de natie.
Natuurlijk staan er ook beelden van de processies van de heilige week op de voorpagina en de melding dat de rechtbanken ploegendienst draaien gedurende de vrije dagen voor Pasen.
Maar een kijkje op zo’n site is terug gezogen worden naar het eind van de jaren zeventig, toen ik wel de armoede en onderdrukking zag, maar ook veel oog had voor het mooie land en de folklore van diezelfde Maya. Met honderden andere toeristen heb ik me in een heilige week vergaapt aan de rituelen van de Maya in Chichicastenango. Dat bestaat gelukkig nog steeds, lijkt het, surfend op internet.