De Baskische partij Bildu is de opvolger van Batasuna die dat weer is van Herri Batasuna. Bildu is een links nationalistische beweging. Een beetje de SP, maar dan linkser en vooral nationalistischer. Herri Batasuna was de politieke tak van de ETA. Bildu zou zo niet genoemd willen worden, maar staat wel achter het gedachtengoed van Herri Batasuna. Ik heb links nationalistische mensen gekend die het geweld schuwden, maar verder helemaal achter de ETA en Batasuna stonden. Aardige mensen die een diepe afkeer hadden van alles wat Spaans was.

Grote onderwerpen, belangrijke beslissingen, hoge politiek, dat is waar de links nationalistische Baskische beweging nu voor staat. Misschien moet ik zeggen: stond? In een aantal gemeenten in Baskenland heeft Bildu het voor het zeggen en daar heeft Bildu gescheiden afval tot een belangrijk onderwerp gemaakt. Een mooi groen, actueel en bewust thema. De vormgeving die Bildu er in die gemeenten aan heeft gegeven heeft heel veel debat opgeroepen. Bildu kwam met het concept “puerta a puerta”, zoiets als van deur tot deur, of aan iedere deur. Nog steeds niets mis mee. Maar het betekend op maandag de papier, dinsdag de glas, woensdag de plastic, donderdag de gft, vrijdag de rest afval bak buiten zetten. De straatcontainers zijn vervangen door kleinere bakken per huishouden. Dat heeft in een aantal gemeenten tot een storm van protest geleid, protest dat vaak veel verder gaat dan het onderwerp zelf en terugvalt op de klassieke thema’s van onafhankelijkheid en centralisme, vrijheid en dictatuur.

Daar kan je dus eindigen als gewelddadige afscheidingsbeweging: een conflict over het inzamelen van afval. Indammen kan je het ook noemen. Laat ze maar lekker rommelen, doen ze verder geen kwaad.

Ik weet niet of de IRA al in dit stadium is aangeland, of de FARC en de FMLN ooit zover zullen komen. Maar pacificatie kan niet verder reiken dan een discussie over huisvuil.