In Andalusië is het aantal bezoekers van openbare bibliotheken toegenomen met 50% de laatste vier jaar. Naast de gebruikelijke bezoekers zoals studenten, onderzoekers, gepensioneerden, kinderen en liefhebbers van lezen (ja die zijn er ook) komen er nu ook werklozen, immigranten en daklozen. Er is verwarming, er zijn toiletten en gratis internet. De oorzaak van die toename laat zich raden, de crisis natuurlijk. Geen geld voor de bioscoop of om een boek te kopen, uit je huis gezet omdat je de hypotheek niet kan betalen, bedenk het maar, er zijn genoeg voorbeelden langs gekomen de laatste tijd.

bibliotheek Infanta Elena in Sevilla. Foto Paco Puentes.

Je zou verwachten dat een dergelijk fenomeen zich ook in Nederland voordoet, misschien niet in die mate, maar toch. Niets is minder waar. Er zijn geen heel recente gegevens bekend bij de branche, maar de bezoekersaantallen zijn gedaald van 86,1 miljoen in 2005 naar 69,9 in 2011. De bezuinigingen in het Nederlandse bibliotheekwezen zijn pas begonnen in 2010. Dat is dus geen afdoende verklaring voor de dalende cijfers. De instellingen zelf komen niet verder dan gissen naar de oorzaak: kleinere collecties door bezuinigingen, veranderde vrijetijdsbesteding, toenemend mediagebruik. Nergens een crisis te bekennen die mensen naar de bibliotheek jaagt dus.

In Spanje is alles anders was dertig jaar geleden de berustende verklaring voor van alles en nog wat. Dat gaat nu op voor Nederland. We blijven bezuinigen zien als een panacee voor de crisis en lopen niet langer aan de hand van de Duitse economie.

In Spanje is er veel harder en dieper bezuinigd, is de sociale onrust groter omdat het vangnet tekortschiet, maar gelukkig is er een oase in die woestijn: de bibliotheek!

Bronnen: El País, SIOB