Venezuela importeert van alles en nog wat omdat de eigen industrie amper meer bestaat. Zo was er vorige week een schandaal over de import van miljoenen wc-rollen en natuurlijk sinds jaar en dag Johnny Walker. Zonder whisky functioneert Venezuela niet. Nu gaat de scheepswerf in Viana do Castelo, Portugal, twee asfaltboten bouwen voor de staatsoliemaatschappij van Venezuela. Niet zo’n gek bericht als dat van die wc-rollen natuurlijk, want ook scheepswerven voor grotere schepen zijn er niet in Venezuela. De oorspronkelijke opdracht voor de bouw van de twee schepen dateert uit 2010 en ze hadden al geleverd moeten zijn. Maar de scheepswerf had financiële problemen, was nagenoeg failliet en werd door de Portugese overheid min of meer overeind gehouden, met de bedoeling de werf te privatiseren. Dat is niet gelukt en de Portugese regering heeft nu besloten dat er een aanvang gemaakt moet worden met de bouw van de Venezolaanse schepen. Dit ondanks het feit dat de Europese Commissie een onderzoek is gestart naar onrechtmatige overheidssteun. De schepen worden in 2015 opgeleverd en er is een bedrag van 128 miljoen mee gemoeid. Goed nieuws voor de ongeveer 620 scheepsbouwers die de afgelopen twee jaar werkloos waren. Dat kunnen die mensen en natuurlijk het land in deze barre tijden goed gebruiken.

Scheepswerf van Viana do Castelo (jornalterraemar.pt)

Vragen genoeg blijven er over. Waarom heeft Venezuela de orders niet geannuleerd? Waar is het geld van de Venezolaanse aanbetalingen gebleven? Waarom moet de Europese commissie een land in problemen nog een extra duwtje geven?

Venezuela heeft in het verleden ook schepen laten bouwen in andere landen en had de bouw natuurlijk ergens anders kunnen laten doen. Maar de politieke verhoudingen tussen Venezuela en Portugal hebben zich sinds 2008 geïntensiveerd in talloze handelsakkoorden, samen te vatten als “iets voor olie”, waarbij Portugal ietsen leverde zoals zuivel, technologie, olijfolie, vis in blik etc etc. De schepen zijn ergens onderdeel van die akkoorden.

Venezuela heeft negen miljoen aanbetaald, dat geld heeft de scheepswerf gebruikt om schulden af te lossen. Dit krasje op de relatie moet nog worden weggepoetst.

De Europese Commissie ging zich met de zaak bemoeien toen onderhandelingen met een Russisch bedrijf voor de verkoop van de scheepswerf in een ver gevorderd stadium waren. De russen hebben toen afgehaakt. Was het hogere politiek van Brussel om de Russen buiten de deur te houden? Het helpen van een lid van de Unie is in ieder geval niet aan de orde geweest in deze kwestie.

De asfaltschepen gaan onder andere bitumen vervoeren. Wie weet zit dat ook weer ergens in de “iets voor olie” deal.

Schepen met een hoog politiek gehalte waar ministers en regeringsleiders van Venezuela en Portugal en commissarissen van de EU zich tegenaan bemoeid hebben. Voor de scheepsbouwers in het noorden van Portugal is het te hopen dat de crisis voorbij is als de boten zijn afgebouwd en er weer nieuwe orders komen. Anders was het uitstel van executie.