Rouwkroniek, een genre waar ik me minder bewust van was, maar dat ik dus de afgelopen dagen, onvoorbereid, tot me genomen heb. Daar waar ik het zag aankomen, bijvoorbeeld met Tonio van AFTH, ben ik er met een grote boog omheen gelopen. Ik kan het blijkbaar nu wel hebben, tenminste zoals Johnson, Orriols en Van Essen erover schrijven. Verpakt als fictie, goed geschreven, invoelbaar. Bij alle drie hield ik het bij sommige passages niet droog, bij alle drie raakte het snaren die ik had weggestopt, bij alle drie was ik blij te lezen wat ik las. Toch denk ik dat ik nog steeds niet klaar ben voor Van der Heijden of Enquist, maar misschien is dat omdat het teveel aangekondigd is, kroniek van een aangekondigd, ja van een aangekondigd wat ik al weet, van wat ik niet wil weten maar wel weet. En nee, het heeft niets te maken met het mooie boek van Márquez, dat is een ander magistraal verhaal.

Ik kan niet zien wie mijn blog leest, wel hoeveel lezers, dat soort dingen. Ook uit welk land ze komen. Dat is heel verrassend, in China bijvoorbeeld zijn er iedere dag lezers. Uit Spanje iedere dag één. Dan ga je denken, fantaseren, wie dat dan zou kunnen zijn. Ik weet het wel, maar dat is wel wat ik dan zelf bedenk.

Het laatste, letterlijk het laatste postuum gepubliceerde, boek van de Valenciaan Rafael Chirbes speelt in Parijs. Het gaat over de liefde tussen een jonge Madrileense schilder en een al iets oudere Franse fabrieksarbeider. De liefde van de Fransman is onvoorwaardelijk, die van de jongeman niet. Het verschil in afkomst, opleiding en leeftijd bleek te groot en de Spanjaard gaat weg. Na hun relatie krijgt de Fransman aids. De Spanjaard heeft wroeging dat hij hem verlaten heeft, bezoekt hem in het ziekenhuis en kijkt terug. Een fantastisch boek over liefde en hoe liefde uiteindelijk niet alles overwint. Chirbes heeft meer dan twintig jaar aan dit boek gewerkt. Homoseksualiteit komt sporadisch voor in eerder werk van Chirbes, dit boek is als een postuum uit de kast komen. Prachtig, intens boek, een aanrader!
Bestel hier Paris-Austerlitz van Rafael Chirbes, oorspronkelijke titel Paris-Austerlitz vertaald uit het Spaans door Eugenie Schoolderman. Atlas Contact, Amsterdam, juni 2018

Ik stop nog niet met Braziliaanse zangers! Nu eens niet iemand die bekend werd toen ik in Brazilië woonde, Elis Regina overleed op 36 jarige leeftijd in 1982 aan een overdosis. Ze is de koningin van de MPB. Ze stond aan de wieg van zowel de bossa nova met Tom Jobim en Vinicius de Moraes als van de Tropicália beweging met Caetano Veloso en Gilberto Gil. Alhoewel kritisch op de militaire dictatuur is ze nooit opgepakt of in ballingschap gegaan, ik vermoed dat haar populariteit daar te groot voor was. Elis leefde intens, niet voor niets had ze bijnamen als Pepertje, Orkaan of Eliskopter
Kijk en luister hier naar Como nossos pais door Elis Regina, een oproep aan de jeugd om niet gezapig door te leven onder de dictatuur, zoals hun ouders.
Kijk en luister hier naar Aguas de março door Elis Regina, met sigaret, en Tom Jobim
Luister en kijk hier naar een geëmotioneerde Elis Regina die Atras da porta zingt, op een tekst van Chico Buarque