Het blijft onwerkelijk om vanuit huis de ontwikkelingen in mijn geliefde tweede huis (of is het mijn eerste?) te volgen. Wat er zoal op een dag gebeurd hoor ik op hoofdlijnen, zie ik ook deels in meeltjes en whatsappjes en in de dagelijkse cijfers van verkoop en inkoop bijvoorbeeld. Maar wat het daadwerkelijk betekent in de praktijk dat de winkel anders is ingedeeld, dat we de kassa’s uit elkaar hebben gehaald naar twee locaties, dat we afstand houden, dat we soms als BOA’s moeten optreden, dat alles maak ik natuurlijk niet echt mee. Als het goed gaat met alle versoepelingen dan ben ik er weer over twee weken. Ik kan niet wachten!

Het kraakt overal als het gaat om aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid. Of het nu pontons zijn in de Amsterdamse grachten om café’s en restaurants meer armslag te geven met de 1 ½ meter regel, het schoolvervoer en de kinderopvang die moeilijk aansluiten op veranderende schooltijden, repatriëringsvluchten met meerdere nationaliteiten op één vlucht, het verwelkomen van toeristen op in vakken ingedeelde stranden, krakend en piepend proberen we de wereld weer vorm te geven. De nieuwe werkelijkheid, de nieuwe samenleving, beperkt door maatregelen. Er gaan steeds meer stemmen op dat dat hele beleid voor de buitenruimte nergens op slaat, de kans op besmetting is dan uitermate gering. Maurice de Hond bijvoorbeeld is al tig weken een van die roepende in de woestijn, krijgt geen podium, want ja, dilettant en would-be expert. Jack Alderliefste met z’n posts op Facebook, nog zo een. Het is allemaal een kwestie van voortschrijdend inzicht en met de kennis van nu, wie weet hoe we dan drie maanden geleden gereageerd hadden?

De meester van het lichte woord die zelfs het meest zware een luchtig jasje kan geven, zo mag je Remco Campert óók noemen. Dat heeft hij letterlijk gedaan in de bundel Mijn dood en ik. Mijmerend, beschouwend is de dood tot een vriend geworden die al aanzit, die zo meegaat. Wat eenvoudig lijkt is het niet, het is veel meer dan alleen maar de woorden die je  leest. Het zet aan tot denken, zoals hier

ha die dood
die me mijn hele leven vergezelde
trouwe vriend
van wie ik nu afscheid neem

De dood heeft altijd wel een rol gehad in Camperts werk, maar nooit zo direct, zo kaal en prominent als in deze fraai uitgevoerde bundel, met de witte duif als symbool voor de levensgeest, de adem en de ziel op het voorplat.
Bestel hier Mijn dood en ik, door Remco Campert, uitgegeven door De Bezige Bij, Amsterdam, december 2019

Ken je dat, heb je dat wel eens, déjà vu? Bij mij is het jaren geleden, naarmate je ouder wordt neemt het af, blijkt. Het is ook geen paranormaal verschijnsel, eerder iets pathologisch of vermoeidheid gerelateerd. Crosby, Stills, Nash & Young zongen erover op het gelijknamig album uit 1970:
…
And I feel like I’ve been here before
Feel like I’ve been here before
And you know it does make me wonder
What’s going on under the ground
…
Kortom, ik beveel dit vijftig jaar oude album van harte in uw aandacht aan!
Déjà vu