De grote versoepeling is begonnen, het aftellen ook: -15. De vraag is of er nu nieuwe besmettingshaarden opvlammen, het was druk op veel plaatsen in de buitenlucht. Dat hoeft geen probleem te zijn. Eén van die plekken was onze dam waar veel meer mensen afkwamen op de manifestatie tegen de moord op George Floyd en meer in z’n algemeenheid tegen discriminatie en etnisch profileren. Goede zaak! Maar door die drukte was het niet mogelijk om afstand te houden en bovendien werden er leuzen gescandeert: druppels en aerosolen! De gevolgen van het coronavirus zijn tot diep in de haarvaten van de hoofdstad te voelen.

In Sassuelo, net over de grens in Navarra en formeel dus net niet meer in Baskenland, is de bevolking voor een heel groot deel links nationalistisch, abertzale, met ETA sympathieën. In 2016 raakten een groep jongeren slaags met twee leden van de guardia civil in burger die met hun vriendinnen rond vijf uur ’s morgens zaten te drinken in een café dat doorgaans  bezocht wordt door linkse abertzales. Ze vroegen de agenten weg te gaan. Dat deden ze niet. In het tumult dat toen ontstond zijn de agenten gewond. Er werden acht jongeren opgepakt wegens kale borokka (straatgeweld door abertzales, soms zelfs stadsguerrilla genoemd). Zeven van de jongeren zijn tot gevangenisstraffenveroordeeld, waarvan vier 9-12 jaar kregen. Uiteindelijk ging de rechter niet mee in de aanklacht voor terrorisme. In hoger beroep in 2019 werden de straffen verlicht, een aantal jongeren kwam op vrije voeten. Bij het uitroepen van de noodtoestand dit jaar vanwege de corona crisis in Spanje werd het regime voor alle ETA gevangen en deze jongeren verscherpt. Geen bezoek meer, bijvoorbeeld. In Sassuelo heeft dit tot onrust geleid, het broeit weer in dit zevenduizend inwoners tellende stadje. De gevolgen van het coronavirus zijn tot diep in Baskenland te voelen.

Wetenschappers van een groot onderzoeksproject op de Noordpool hebben door het virus twee maanden langer op de basis gezeten dan gepland. Deze week is dan eindelijk, na tests en quarantaine, de aflossingsploeg onderweg. De gevolgen van het virus zijn dus tot op de Noordpool te voelen.

Twee Ierse voormalige criminele drugssmokkelaars zitten op 23 oktober 2018 op de parkeerplaats van de terminaal vanwaar de boten van en naar Tanger aankomen en vertrekken. Ze wachten op een jonge vrouw, denkelijk de dochter van een van hen. Gedurende het wachten kijken ze terug op hun tijd van rondtrekken, relaties, ruzies en liefdes. Ook elkaar hebben ze dwarsgezeten. Je krijgt een prachtige inkijk in een andere wereld, met eigen mores en veel verliezers onderweg. Ook de twee heren hebben heel veel verdiend en zijn alles weer kwijtgeraakt. Gedurende het vertellen zie je de reizigers gaan en komen, een bont gezelschap waaronder ook veel hippies en punkers. Een van hen moet de dochter zijn. Die dochter wacht echter niet op hen.
Bestel hier Nachtboot naar Tanger door Kevin Barry, vertaald uit het Engels door Auke Leistra, uitgegeven door De Bezige Bij, Amsterdam, september 2019

De Costa Ricaanse Isabel Vargas (1919-2012) had het niet makkelijk in haar jeugd. Opgevoed door een oom, ontvluchtte ze het land op haar zeventiende, om haar geluk te beproeven in Mexico waar ze aan de slag dacht te kunnen als zanger. Ze heeft jarenlang klusjes gedaan en op straat gezongen tot ze in de jaren vijftig ontdekt werd. Als Chavela Vargas viel ze niet alleen op door haar kledingstijl: een lange broek, poncho en pistool in de broekriem, maar ook door haar benadering van de traditionele ranchera. Ze zong zonder mariachi en een paar tempo’s langzamer, waardoor het feestelijke karakter van de muziek verdween en het de tekst zelf was waar het om ging. Haar eerste album kwam uit in 1961, ze werd beroemd en trad overal en met iedereen op. Eind jaren zeventig verdween ze voor meer dan tien jaar van het toneel, door een alcoholverslaving. Ze is er bovenop geholpen door een inheems gezin dat niet wist dat ze beroemd was. Zelf zei ze daarover dat ze door de hel gegaan was, maar er zingend weer bovenop is gekomen. In 1991 stond ze weer op de planken, met een stem die nog donkerder was dan daarvoor, maar met evenveel succes. In haar jeugd heeft ze een relatie gehad met Frida Kahlo, die toen getrouwd was met Diego Rivera. Chavela was ook de muze voor cineast Pedro Almodóvar, hij gebruikte haar muziek in zijn films en ze trad er af en toe ook in op. Waarlijk een groot zanger was Isabel!

Een scène uit de film Frida (niet door Almodóvar)

Paloma negra, een lied geschreven vanuit mannelijk perspectief maar waarvan Chavela het perspectief niet wilde veranderen, ze treurt dus om het meisje dat niet kwam.
El ultimo trago in 1998 met Joaquín Sabina