Relaas van de thuisisolatie van een boekhandelaar (85): Jannah Loontjens

Aftellen: -6

Een ezel stoot zich niet tweemaal aan dezelfde steen. Nou, ik wel! Toen ik vanmiddag een peper had schoongemaakt en gesneden wreef ik met mijn vingers door mijn oog. Een halfuurtje prikken, branden en tranen was mijn beloning. Gelukkig was het geen jalapeño zoals de vorige keer en beperkte ik me nu tot één oog. Na een paar uur voelde ik het nog steeds branden, goed spul, die pepers.

Vanmiddag dan hét spoeddebat. De usual suspects gooiden met modder, gelukkig waren er ook raadsleden die met recht en rede de kwestie van 1 juni wilden beschouwen. Het debat duurt lang, wordt na de schorsing voor het diner weer voortgezet in de avond. Het wordt een latertje denk ik, daar wacht ik niet op. Hopelijk kan ik morgen schrijven: De burgemeester nam de verantwoordelijkheid, maakte haar excuses en gaf verder geen krimp en is ook na gisteravond nog steeds burgemeester van alle Amsterdammers! Ook als het anders is laat ik dat natuurlijk niet onvermeld!

Aan de snelweg van Valencia, de hoofdstad van de staat Carabobo in Venezuela, naar de havenstad Puerto Cabello, ligt het stadje (150.000 inwoners) Naganagua, eigenlijk tegenwoordig een voorstad van Valencia. Met zo’n naam denk je meteen aan water, die naam betekent dan ook overvloed aan water. Nou, je kan alles zeggen, maar in grote delen van de stad is er beperkt of geen water. In de wijk Colinas de Girardot is er zelfs al drie jaar geen kraanwater. Bewoners van de wijk moeten met grote waterflessen naar een tappunt zo’n vijfhonderd meter verderop lopen, naar de bouwplaats van de spoorlijn. In tijden van pandemie waarin hygiëne belangrijk is, is dat geen pretje. Het is maar één van de duizenden voorbeelden van dit uit elkaar vallende land. Die snelweg heb ik vaak gereden toen we in Valencia woonden, 1976-77, naar het strand bij Puerto Cabello. Dat deed je als je geen zin hand wat verder te rijden naar echt mooie stranden. Puerto Cabello was destijds een kleine smerige havenstad. Ik weet niet of de pier die er nu ligt van Vopak dezelfde is als destijds in de jaren zeventig gebouwd door HCI, waar ik toen voor werkte, het zou zomaar kunnen.

Afgelopen 22 september was Jannah Loontjens mijn gast in De Amsterdamse Boekhandel. Aanleiding voor ons gesprek was haar nieuwe boek Als het over liefde gaat. Jannah is net als ik fan van Frida Vogels (en van Miles Davis ook nog!). In haar boek wilde ze de wandeling nalopen die Frida vijftig jaar eerder met háár man maakte in Umbrië, waarna ze besloot bij haar man te blijven. Die wandeling staat trouwen niet beschreven in de dagboeken van Frida, alleen dat ze vertrokken en dat ze terugkwam met haar genomen besluit.  Jannah kreeg van Frida het kaartje van die wandeling, met de hotels waar ze hadden overnacht. Loontjens en haar geliefde Jamal komen er al snel achter dat dat niet zomaar gaat. Jamal als ervaren bergbeklimmer wilde graag alles voorbereiden, routes, hotels enzovoort, maar Jannah wilde juist onbevangen en onvoorbereid op pad. Zo komen ze er pas ter plaatse achter dat grote delen van de wandeling van vijftig jaar eerder nu geasfalteerde wegen zijn, waar je niet kan of mag lopen, of die de doorgang belemmeren. Toch lopen ze een groot deel van de wandeling in zo’n beetje de heetste augustusmaand van deze eeuw. Jannah beschrijft de wandeling, vertelt over haar fascinatie voor Frida, over haar eigen achtergrond (opgeleid als filosoof, geboren in Denemarken, deels opgegroeid in Zweden en in Nederland) en die van Jamal (auteur van Brits-Soedanese afkomst, deels opgegroeid in Liverpool en Khartoum, jaren gewoond en gewerkt in Denemarken en nog langer in Spanje). Natuurlijk gaat het over de liefde, ook daarin zijn de woorden van Frida Vogels vaak raak. Het motto van het boek is een citaat van Vogels: Waarom ik dit opschrijf? Niet om mijn hart te luchten. Nee. Om er iets van te begrijpen. Heel mooi is ook het slot van het boek, dat Jannah in de winkel voorlas: Ik sla haar dagboek dicht en sta op om mijn rugzak uit te pakken. Ik ben alleen in huis, er is ruimte, en stilte, omstandigheden waar ik vaak naar verlang. Maar de stappen van mijn sokken op de houten vloer klinken vreemd omlijnd, als losse geluidstekeningentjes, met een scherp potlood gearceerd. Op tafel ligt mijn telefoon. Ik pak hem op en stuur Jamal een berichtje: “I miss you already’. Als dat geen liefde is. Het was een fijn gesprek en het is een prachtboek.
Bestel hier Als het over liefde gaat door Jannah Loontjens, uitgegeven door Podium, Amsterdam, september 2019

Toen Jannah in de winkel was draaiden we, op haar verzoek en met mijn buitengewoon bijzonder enthousiasme, twee albums van Miles Davis. Ik heb ze ook al zijdelings genoemd in aflevering 6. De echte birth of the cool is natuurlijk Kind of Blue uit 1959 en ruim een jaar eerder de filmmuziek voor L’ascenseur pour l’échafaud. Mooier krijg je het niet! De opname van de filmmuziek is gemaakt in twee sessies, begin december 1957 in Parijs. Miles gaf zijn vier medespelers van het René Urtreger Quartet een paar akkoordenschema’s en zonder verdere repetities werden de nummers al improviserend opgenomen, soms in meerdere takes, die staan ook allemaal op het album. De film, met Jeanne Moreau, staat al jaren op mijn lijstje. Die film, in combinatie met de muziek van Davis was in die jaren een totale vernieuwing, een begin van de Nouvelle Vague. Het opnameverhaal van Kind of Blue is anders, vooral de bezetting was anders, met onder andere Cannonball Adderley (aflevering 47) en John Coltrane. In plaats van een akkoordenschema kregen de leden van Miles’ sextet toonsoorten. Het is een van de eerste modal jazz albums en breekt met de bebop en hard bop stijl die Miles eerder aanhing. Het voorgaande album, Milestones was ook modal jazz. Kind of Blue is opgenomen in twee sessies, 2 maart en 22 april 1959. Historische dagen!
All Blues, van het album So What, live in Italië in 1964, met saxofonist Wayne Shorter (aflevering 67)
Echt zo mooi, a l’improviste direct op de filmbeelden met ergens een rokende sigaret lijkt het wel: Miles Davis kwintet met beelden uit L’ascenseur pour l’échafaud
Nog een stukje uit de film, met Jeanne en Miles, omdat het zo mooi is!

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s