In tegenstelling tot Soldados de Salamina dat ik eerder vandaag besprak gaat dit boek van Javier Marías niet over de burgeroorlog, alhoewel de slag om Madrid er wel in voor komt. De eerste zin van het boek bepaald waar het boek over gaat: Geen mens staat er ooit bij stil dat het kan gebeuren dat hij plotseling een dode vrouw in zijn armen houdt en dat hij het gezicht van haar, van wie hij zich de naam herinnert, niet meer zal zien. In het vervolg werkt Marías de aanloop naar en de uitwerking van die gebeurtenis helemaal uit. Je leert de pas gescheiden Victor Francés en zijn gedachtewereld kennen. In prachtige lange zinnen en bijzinnen neemt Marías je mee in de menselijke psyche van schijn en bedrog en ontrafelt hij de gebeurtenissen rondom de dood van Marta. Die wereld van schijn en bedrog is waar het Marías om gaat. Een beetje gratuit haalt hij, zonder hem met name te noemen, de inmiddels in ongenade gevallen eerste koning na de dictatuur het verhaal binnen. Victor is behalve schrijver ook spook- en toespraakschrijver, een gemankeerd alter ego van de auteur zelf wellicht, die vaak autobiografische elementen in zijn romans verwerkt.

Ik las het boek in 1997, gedurende mijn interbellum, in het Spaans. Meulenhoff geeft het boek nu voor de tweede keer uit, wat mij betreft een uitstekend initiatief. De titel van het boek is, zoals vaker bij Javier Marías, ontleend aan het werk van Shakespeare, in dit geval uit Richard III.

Denk morgen op het slagveld aan mij door Javier Marías, oorspronkelijke titel Mañana en la batalla piensa en mi, vertaald uit het Spaans door Aline Glastra van Loon, Meulenhoff, Amsterdam 2020 (tweede druk) en 1996 (eerste druk)